 Йўлнинг ҳақлари:
2-Йўлдаги азият (озор)ларни олиб қўйишлик,
3-Саломга алик олишлик,
4-Яхшиликка буюриш,
5-Ёмонликдан қайтаришликдир.!!! Беш нарса беш нарсани йўқ қилади:
1-Алдамчилик, хақиқатни йўқ қилади.
2-Мол, айбларни йўқ қилади.
3-Тақво, ҳавои-нафс (шаҳват)ни йўқ қилади.
4-Миннат, садақани йўқ қилади.
5-Хожатмандлик, (зарурат) қонун асосларни йўқ қилади. Беш нарса беш нарсани кўтаради:
1-Тавозеъ (камтарлик), уламоларни кўтаради.
2-Мол-мулк, пасткаш (разил) одамни кўтаради.
3-Сукут сақлашлик, хато (қоқилиш)ни кўтаради.
4-Хаё, хулқни кўтаради.
5-Ҳазл, оғирлик (маҳнат)ни кўтаради. Беш нарса беш нарса билан танилади:
1-Дарахт меваси билан.
2-Аёл эрини фақирлиги пайтда.
3-Дўст қийинчилик пайтда.
4-Мўмин бало, мусибат келганда.
5-Саховатли инсон ўзи муҳтож бўлган пайтда. Беш нарса беш нарсага олиб боради:
1-Кўз (қарашлик), зинога.
2-Очкўзлик, пушаймонга.
3-Қаноъат қилишлик, розиликга.
4-Кўп сафар қилишлик, маърифатга.
5-Баҳс (мунозара), уруш-жанжалга олиб келади.!!! Беш нарса беш нарсани олиб келади:
1-Истиғфор, ризқни.
2-Кўзни (ҳаромдан) юмишлик, зеҳинни, фаросатлиликни.
3-Ҳаё, яхшиликни.
4-Юмшоқ сўзлик (мулойимлик), бирлашишликни.
5-Ғазаб қилишлик, афсус-надоматни олиб келади.!!! Беш нарса беш нарсани қайтаради:
1-Ҳушмуомала, ғазабни.
2-Аллоҳдан паноҳ сўрашлик, шайтоннинг ёмонлигини.
3-Шошилмаслик (эҳтиёткорлик), надоматни.
4-Тилни тийишлик, ҳато қилишликни.
5-Дуо, қадарни ёмонлигини қайтаради.!!! Беш нарса баҳт-саодатга етаклайди:
1-Ота-онага яхшилик қилувчи ўғил.
2-Солиҳа аёл.
3-Вафоли дўст.
4-Яхшилик қилувчи мўмин.
5-Фақиҳ олим.!!! Беш нарса беш нарса билан яхши (ёқимли) бўлади:
1-Соғлик, фаровон яшашлик билан.
2-Сафар, яхши ҳамроҳ билан.
3-Чирой, гўзал хулқ билан.
4-Уйқу, нафсни тинч-ҳотиржам бўлишлиги билан.
5-Куну-тунлар, Аллоҳнинг зикри билан.!!! Беш нарса беш нарса билан катталашади:
1-Олов, (қуруқ ўт) ҳашаклар билан.
2-Шак-шубҳа, ёмон гумон билан.
3-Жафо, эҳсонни йўқлиги билан.
4-Уруш-жанжал, кечиришликни йўқлиги билан.
5-Қариндош-уруғликдан узилиш, ҳол-аҳвол сўрашликни йўқлиги билан.!!! Луқмон ҳаким ўғлига шундай деди:
Эй ўғлим, мен сенга ҳакматларимни олтита жумлада жамладим:
1-Дунёда қолишлигинг миқдорича дунёинг учун амал қил,
2-Охиратда қолишлигинг миқдорича охиратинг учун амал қил,
3-Аллоҳ учун, У Зотга эҳтиёж бўлишлигинг миқдорича амал қил,
4-Қанча азоб-уқубатни кўтаришликга тоқатинг еткан миқдорича гуноҳ-маъсият қил,
5-Бирортасига муҳтож бўлмайдиган Зотдан сўра,
6-Агар Аллоҳга гуноҳ-маъсият қилишликни ҳоҳласанг, У Зот сени кўрмайдиган жойда қилгин.!!! Икки нарса инсонда бардавом бўлмас:
1-Ёшлиги,
2-Куч-қуввати.
Икки нарса ҳар инсонга манфаъат берур:
1-Гўзал ҳулқи,
2-Саҳий-саҳоватлиги.
Икки нарса инсонни шаънини кўтаради:
1-Тавозуъ (камтарлик),
2-Инсонларни ҳожатларини адо этиш.
Икки нарса бало-мусибатни даф қилади:
1-Садақа,
2-Қариндош уруғликни боғлаш.!!! Донишманд айтади: Тўрт нарса яхши лекин тўрт нарса унданда яхшироқ:
1-Ҳаё, эркакларда топилишлиги яхши, лекин аёлларда унданда яхшироқ.
2-Адолат, ҳар бир инсонда яхши, лекин Қози, ҳоким, амирларда унданда яхшироқ.
3-Тавба қилишлик, Қария-кексаларда яхши, лекин ёш йигит-қизларда унданда яхшироқ.
4-Саҳоватлик, бойларда яхши, лекин камбағалларда унданда яхшироқ. Сизга бирор мушкулот келганда, бу учта нарсани эсланг!
1-У вақтинчадир,
2-У тақдирда битилгандир,
3-Агар унга сабр қилсангиз, у сизга ажр-савоблар ато этади. Менга дунё тор бўлганда, бобомдан нима қилишлигим ҳақида сўрадим.
Шунда бобом эй ўғлим:
Учта нарса билан вақтингни зойеъ қилма!
1-Ўтиб кетган нарсага, ғам-қайғу чекиб афсусланма, чунки у қайтиб келмайди.
2-Ўзингни бошқа инсон билан солиштирма (қиёслама), чунки у сенга фойда бермайди.
3-Ҳамма инсонларни рози қилишга урунма, чунки у ҳеч қачан бўлмайди.дедилар.!!! Каъбул Ахбор:
Мўминлар шайтондан паноҳ топишлари учун учта қўрғон бор:
1-Масжид,
2-Аллоҳни зикир қилиш,
3-Қуръон ўқиш. Инсонлар тўрт қисм:
1-Бир киши билади, у ўзи билишлигини билади ана шу Олим ундан сўранглар.
2-Бир киши билади, у ўзи билишлигини билмайди, у унитувчи унга эслатинглар.
3-Бир киши билмайди, у ўзи билмаслигини билади, у жоҳил унга ўргатинглар.
4-Бир киши билмайди, у ўзи билмаслигини ҳам билмайди, у аҳмоқ ундан четланинглар. Икки нарса қайтиб келмайди:
1-Вақт.
2-Айтилган сўз. Икка нарса муваффақиятсиз кишини сифати:
1-Гина (адоват).
2-Хасад қилиш. Қачан бир гуноҳ маъсият қилишни ҳоҳлаганингда бу уч оятни эсла:
1-"Албатта Аллоҳ уни кўришини билмасми".
(Алақ 14 оят).
2-"Роббисини ҳузурида туришдан қўққанлар учун икки Жаннат бор".
(Роҳман 46 оят).
3-"Ким Аллоҳга тақво қилса, У Зот уни йўлини очиб қўюр".
(Талоқ 2 оят). Ким дўст ҳоҳласа, Аллоҳ унга етарлидир,Ким улфат ҳоҳласа, Қуръон унга етарлидир, Ким ваъз-насиҳат ҳоҳласа, ўлим унга етарлидир, Ким бойлик ҳоҳласа, қаноъат унга етарлидир. Ким бу тўрттасига рози бўлмаса, Аллоҳ ўзи уни ҳидоят қилсин.!!!
|
