﴿وَلاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَالَكُم بَيْنَكُم بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُواْ بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُواْ فَرِيقًا مِّنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالإِثْمِ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ﴾
«Мол-дунёларингизни ораларингизда ноҳақ — ҳаром йўллар билан емангиз! (Яъни, бир-бирингизнинг ҳаққингизни еманг!) Ва (гуноҳ қилаётганингизни) билиб туриб, одамларнинг молларидан бир қисмини ҳаром йўл билан ейиш учун (молларингизни пора қилиб) ҳокимларга узатманг!» (Бақара: 188 оят).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳам ҳадис шарифларида: «Пора олувчини, пора берувчини ва порахўрликка воситачи бўлган одамларни» лаънат қилганлар (Албоний сахих деб қайд қилган, Имом термизий ҳасан сахих ҳадис деган, Имом Аҳмад ва бошқалар ривояти)).
Бироқ, ҳаётда шундай ўринлар ҳам бўладики, инсон ўз ҳаққини олиш учун жамиятдаги порахўрлик қурбонига айланади. Бундай пайтларда пора берган одам ўз ҳаққини ҳимоя қилгани учун гуноҳкор бўлмасада, бировлар ҳаққига раҳна солган ва порани олган порахўр қаттиқ гуноҳкор бўлиб, ўзи ва бола-чақасига ҳаром нарсани едиради. Бу ҳақда Ибн Асир (раҳимаҳуллоҳ) шундай дейди: «Ҳақни олиш ёки зулмни даф қилиш учун пора берган одам пора берган киши қаторига кирмайди»
(«Ан-Ниҳаая» 2/226).
Хитобий (раҳимаҳуллоҳ) айтди: «(Биров) ўз ҳаққини қўлга киритиш ёки ўзидан зулмни даф қилиш учун пора берса, у (ҳадисда тилга олинган) жазо таҳтига кирмайди»
(«Маъаалимус-сунан» 5/207). Яъни, лаънатланмайди.
Шайхул-ислом Ибн Таймийя (раҳимаҳуллоҳ) айтади: «Одамнинг ўз ҳаққини олиши, ёки ўзидан зулмни даф қилиши учун «совға» бериши жоиздир. Бу – салаф солиҳ ва буюк имомлардан нақл қилингандир» («Мажмуъул-фатава» 31/287).!!!
﴿وَلاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَالَكُم بَيْنَكُم بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُواْ بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُواْ فَرِيقًا مِّنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالإِثْمِ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ﴾
«Мол-дунёларингизни ораларингизда ноҳақ — ҳаром йўллар билан емангиз! (Яъни, бир-бирингизнинг ҳаққингизни еманг!) Ва (гуноҳ қилаётганингизни) билиб туриб, одамларнинг молларидан бир қисмини ҳаром йўл билан ейиш учун (молларингизни пора қилиб) ҳокимларга узатманг!» (Бақара: 188 оят).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳам ҳадис шарифларида: «Пора олувчини, пора берувчини ва порахўрликка воситачи бўлган одамларни» лаънат қилганлар (Албоний сахих деб қайд қилган, Имом термизий ҳасан сахих ҳадис деган, Имом Аҳмад ва бошқалар ривояти)).
Бироқ, ҳаётда шундай ўринлар ҳам бўладики, инсон ўз ҳаққини олиш учун жамиятдаги порахўрлик қурбонига айланади. Бундай пайтларда пора берган одам ўз ҳаққини ҳимоя қилгани учун гуноҳкор бўлмасада, бировлар ҳаққига раҳна солган ва порани олган порахўр қаттиқ гуноҳкор бўлиб, ўзи ва бола-чақасига ҳаром нарсани едиради. Бу ҳақда Ибн Асир (раҳимаҳуллоҳ) шундай дейди: «Ҳақни олиш ёки зулмни даф қилиш учун пора берган одам пора берган киши қаторига кирмайди»
Хитобий (раҳимаҳуллоҳ) айтди: «(Биров) ўз ҳаққини қўлга киритиш ёки ўзидан зулмни даф қилиш учун пора берса, у (ҳадисда тилга олинган) жазо таҳтига кирмайди»
(«Маъаалимус-сунан» 5/207). Яъни, лаънатланмайди.
Шайхул-ислом Ибн Таймийя (раҳимаҳуллоҳ) айтади: «Одамнинг ўз ҳаққини олиши, ёки ўзидан зулмни даф қилиши учун «совға» бериши жоиздир. Бу – салаф солиҳ ва буюк имомлардан нақл қилингандир» («Мажмуъул-фатава» 31/287).!!!
